2020 AVM'ler İçin Güzel Bir Yıl Olacak

Tahir Bey, öncelikle geride bıraktığımız 2019 yılı, AVM ve Perkande sektörü için nasıl geçti ? Bir değerlendirmesini yapabilir misiniz ?

2019 bir önceki yılın döviz kurları ile birlikte yükselen faiz ve buna bağlı oluşan olumsuz ekonomik görünümün etkinliğini yitirdiği, 2018 yılı faiz oranlarının yüksek baz puanlarda düşürüldüğü bir yıl oldu.

Tabi, 2018’de yaşanan bu darboğaz tüketicinin alım gücünün önemli ölçüde geriletti, bunu yadsıyamayız lakin tüketici davranışlarını gerçekte olandan ziyade, oluşan kiriz algısı da olumsuz etkiledi. Benim fikrim, 2019 yılının başından itibaren ekonomide en kötüsünü geride bıraktığımız yönünde.

Genel bir değerlendirme olarak 2019 yılı, 2018’de çöken moral ve motivasyonun toparlanmaya başladığı, sis bulutunun dağılıp belirsizliğin ortadan kalktığı toparlanma süreci oldu.

Kaptanların görüş mesafesi arttığı için gemilerini daha emin yönettikleri bir pozisyonu yeniden sağladı. 2019 yılını birçok sektör açısından toparlanma ile başlayan ve yıl sonuna doğru ciro ve karlılık oranlarında artı rakamları gördüğümüz, yılı iyi bilançolarla kapattığı dönem olarak değerlendirebiliriz.

AVM’lerin karlılıkları da artış gösterdi mi, bu artış sektöre hangi yönleri ile ivme kazandırdı ?

Elbette, perakende sektörünün ana iskeleti olan AVM'lerin doğal olarak ekonomik canlılık kazanması ile bir çok üretici açısından pazarın yeniden hareketlenmesi anlamına geliyor.

AVM’lerin cirosundaki artış, sektörde gelecekle ilgili planlamalara yön verir. Yatırım planları, üretim planlarını bu datalar yönlendirir.

Geçtiğimiz yıl ciro açısından AVM’ler hiç eksiye düşmedi, hatta bazı aylar özelinde enflasyon oranının üzerinde ciro artışları yaşandı.Tabiki bu ülke ekonomimize güveni artırırken doğal sonuçları bakımından yeni yatırım fikirlerini beraberinde getirdi.

Çok klişe bir deyişle sormak gerekirse, krizden sektör açısından en önemli ders çıkarımı ne olmuştur? O dönemde Avm'ler, nasıl bir duruş sergilemişlerdir ?

Aslında her kriz beraberinde o güne değin farketmediğimiz bir fırsatı içinde barındırır. Bakın son yaşanan döviz saldırısında biz hane halkı gelirinin döviz karşısında eridiğini, özellikle ithal ürünlerde yaşanan fiyat artışlarının bunun ikiye katladığını gördük.

Son atakta ülke insanı yerli ve milli üretimin önemini bir kez daha idrak etti. Ekonomi yönetimini gerçekleştiren yetkililer bu durumu bir sosyal farkındalığa dönüştürerek yeni bir tüketici bilincinin oluşmasına kapı açtı.

İşte tam da bu noktada, AVM’ler bu farkındalığın tüketiciye en hızlı ve en yüksek etkileşimle sirayet etmesine vesile oldu. Özel hazırlanan enflasyonla mücadele etiketli farkındalık çalışmaları yine AVM’ler üzerinden yaygınlaşıp viral oldu.

Burada ekonomik faaliyetlerin insan sosyolojisindeki etkileri açısından da AVM’lerin yüksek etkileşime sahip sosyal alanlar olduğunu ortaya çıkardı. AVM’lerin ülkemizin ekonomisine yönelik olumsuz algılara karşı, üretilen doğru konumlandırılan içeriklerle  bu olumsuzlukları  etksizleştirebildiğini  gördük.

2019 yılında AVM’lerin tüketiciye ve ekonomimize artıları neler olmuştur ?

Sektör, ülkemiz için büyük bir katma değer üretiyor, her yeni gün gelişiyor, değişiyor ve zamanın ve rekabetin gerisinde kalmamak için çaba sarfediyor. Bu minvalde AVM’ler günümüzde tüketicinin sadece alışverişini yaptığı fiziksel mekanlar değil, sosyal bir olgu haline geldi.

Her yaş grubunun bir yaşam alanı oldu. Her AVM hedef kitlesi, bünyesindeki marka, ürün çeşitliliği ve imkanları ile büyük pazarlara dönüştü. İnsanın sürekli değişim içinde bulunduğu zaman içinde, sosyo ekonomik mekanları da haliyle değişiyor.

Paranın ticarette kullanılmaya başladığı günden bu yana, değişim zaman zaman yavaşla da devam ediyor. Semt pazarın en sonuna kadar yürüyerek taze ve ucuz sebze arayan tüketici de, zor beğenen titiz tüketici de bugün mekanların değişimine ayak uydurdu.

Artık market katalogları, insert ilanlar, dönemsel kampanyalar takip ediliyor. AVM’ler bir tüketim kültürü oluştururken, bilinçli tüketicinin gelişmesini de sağladı.

Bu değişimi tüketimin vahşice kırbaçlandığı bir yozlaşma olarak yorumlayanlara inat, tüketici haklarından, kaliteli ürün tercihinin özgürce yapılabildiği, merkezinde memnuniyet çözümleri bulunan tıpkı ‘Ahilik’ geleneğinin bir tezahürü olarak ticari hayatta alan ve satan açısından ahlaki ve insani kuralların işlemesine de destek veren pazarlara dönüştü.

2020 yılından beklentiniz nedir, nasıl bir yıl olması öngörülüyor?

Ülkemizin etrafında oluşan tüm ateş çemberine rağmen, ekonomimizin güçleneceği duygusu bizlerde çok yüksek. 2020’de ülkemizin ekonomisine güven duyuyoruz. Bu güvenle yeni yılda Ankara, İzmir, Antalya, İstanbul’da yeni AVM’ler açılacak.

Bunların içinde en iddialısı Kayseri’de uluslararası arenada çok önemli bir proje olan KUMSmall Factory Projesidir. Türkiye’nin ve Avrupa’nın en büyük karma AVM projesi olan KUMSmall Factory, Cumhurbaşkanlığı projesi olarak 2 milyar liraya yakın maliyeti ile devletin bu alana yaptığı en büyük yatırım denilebilir.

KUMSmall projesi 1 milyon 500 bin metrekare açık, 302 bin metrekare kapalı alana kurulan 180 bin metrekarelik kiralanabilir alanında 400 adet mağaza ve 6 bin araçlık otoparkı ile hizmet verecek.

Açıkcası ülkemizin dört bir yanında projeler hızla devam ederken, yeni oluşan proje fikirlerini de çok duyuyoruz. Açıkçası AVM’ler yarattıkları iş ve istihdam gücü ie ülke ekonomisini ayakta tutan unsurlar arasında önemli bir paya sahip.

Tüketici açısından fiyat performans bakımından alternatif oluşturma,çeşitlilik, konfor gibi standartları ilk günden bu yana sağlayabilen önemli merkezler olmaya devam ediyor.

Bu ve farklı gerekçelerle AVM’leri tercih edenler gün geçtikçe artıyor. Doğru planlanmış tüm projelerde her geçen gün frekans sayısının arttığını görmek bizi memnun ediyor.

AVMtrend

Röportaj: Türkan ÜLDES